Πολλοί Κρητικοί και ιδιαίτερα οι Χανιώτες, είτε με αφορμή την τοπική δυσώδη υπόθεση με τη φερόμενη εμπλοκή ιερέων είτε με αφορμή τη διαμάχη περί του Καταστατικού Χάρτη που διέπει την Εκκλησία της Κρήτης, έχουν φέρει τις τελευταίες ημέρες στο μυαλό τους τον «αείμνηστο παππού», τον παλιό Γέροντα Ειρηναίο Γαλανάκη.
Μία εμβληματική εκκλησιαστική φυσιογνωμία που σφράγισε την Κίσσαμο, τα Χανιά, την Κρήτη ολάκερη.
Ο Ειρηναίος – όπως συνομολογούν οι περισσότεροι – ήταν όσο πρέπει παπάς, όσο πρέπει δεσπότης, όσο πρέπει απλός άνθρωπος και όσο πρέπει ηγέτης. Οταν τον πρωτοσυνάντησα το καλοκαίρι του 1999, ήταν ήδη 88 χρονών και δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτή την αίσθηση ισορροπίας που είχε στη σκέψη του, τις κουβέντες του, τις κινήσεις του, ισορροπία ψυχής που τη μετέφερε και στον πιο ανέτοιμο να τη δεχθεί.
Αν ζούσε σήμερα ο Ειρηναίος και συζητούσε με τον 57χρονο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης, Ευγένιο Αντωνόπουλο, θα του θύμιζε τα όσα εκείνος υπέστη από τον νεόκοπο Οικουμενικό Πατριάρχη το 1971, τον «κοσμοκαλόγερο» Δημήτριο, ο οποίος έπεσε θύμα εκβιασμού από τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο και επειδή ο Ειρηναίος, ως Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου, ασκούσε κριτική στο καθεστώς, τον εξέλεξε εν μιά νυκτί Μητροπολίτη Γερμανίας, χωρίς καν να ερωτηθεί και τον ξαπόστειλε στην παγωμένη Γερμανία. Και τι έκανε ο Ειρηναίος που είχε – πάνω-κάτω – την ίδια ηλικία (60 ετών) με τον σημερινό Αρχιεπίσκοπο Ευγένιο; Σήκωσε επανάσταση; Εκδήλωσε απείθεια; Οχι. Εκανε υπακοή στον Πρώτο της Ορθοδοξίας και πήγε στη Γερμανία, διακόπτοντας την επί 14 χρόνια διακονία του στην επαρχία Κισσάμου (1957-1971). Και ας αδικείτο. Ισα ίσα το αστέρι του θα έλαμπε περισσότερο από τη Γερμανία όπως απέδειξε η Ιστορία.
Και αν ο σημερινός άγιος Κρήτης τού έλεγε «μα καλά, δεσπότη μου, να σιωπήσω;», ο Ειρηναίος αν ζούσε θα του θύμιζε πως στο τέλος «τιμώρησε» αυτούς που εξεβίασαν τον Πατριάρχη. Πώς; Με τη θρυλική του εκπομπή στη Βαυαρική Ραδιοφωνία με διευθυντή τον Παύλο Μπακογιάννη, στις 23 Μαρτίου 1974 που έμεινε ιστορική στα αντιστασιακά χρονικά. «Πολιτικοί, στρατιωτικοί και ιερωμένοι ακόμη, αρχίσαμε να υβρίζωμε το έθνος και την ιστορία μας. Οτι τάχα πρέπει να σαπίσωμε στον γύψο και στις φυλακές για να παιδαγωγηθούμε. Οτι τάχα με το να βάλουμε στους δρόμους μερικές ταμπέλες με το “Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών” εχριστιανοποιήσαμε το έθνος μας. Αυτές τις φοβερές βλαστήμιες και ύβρεις τις λέμε τώρα επτά χρόνια και εξαναγκάζουμε τον δυστυχισμένο λαό μας να τις χειροκροτεί και να τις ψηφίζει, εξευτελίζοντάς τον ως τα βάθη της ψυχής του».
Ομοίως, αν ζούσε σήμερα ο Ειρηναίος Γαλανάκης δεν θα μεθόδευε πίσω από κλειστές πόρτες την ανάρρησή του σε κανένα εκκλησιαστικό αξίωμα ή βαθμίδα της ιεροσύνης. Και αν συνομιλούσε με φιλόδοξους ιερείς θα τους απέτρεπε από την επί σκοπό συναναστροφή με τους εκπροσώπους της Πολιτείας. Ειδικά στις περιπτώσεις τοπικών πολιτικών προυχόντων. Ηταν πνεύμα ελεύθερο και απεχθανόταν οτιδήποτε τον εγκλώβιζε, όπως κάνουν συνήθως οι δεσμεύσεις για την απόκτηση ενός αξιώματος. Πίστευε ακλόνητα πως ο Επίσκοπος όφειλε να θυσιάσει τον εαυτό του, «να γίνει Αρκάδι αν χρειαστεί»!
Και αν μπορούσε ο Ειρηναίος να κοιτάξει κατάματα, Αρχιερείς, αρχιμανδρίτες, καλόγερους και Καθηγουμένους που αρέσκονται στον ήχο των ταλάντων σε Κρήτη, Πελοπόννησο και οπουδήποτε αλλού, θα τους θύμιζε πως εκείνος ίδρυσε δύο ναυτιλιακές εταιρείες (ΑΝΕΚ και ΑΝΕΝ) και δύο αναπτυξιακές σε Κίσσαμο και Αποκόρωνα και δεν βρέθηκε ποτέ άνθρωπος να υπονοήσει το παραμικρό για ατασθαλίες ή χρηματισμούς. Αντίθετα, η ΑΝΕΚ, στα πρώτα της βήματα, αμέσως μετά το πολύνεκρο ναυάγιο του «Ηράκλειου», έδωσε αξιοπρέπεια και έκανε υπερήφανους όλους τους Χανιώτες, και τους πιο φτωχούς αγρότες του νομού, καθώς επρόκειτο για την πρώτη πολυμετοχική ναυτιλιακή εταιρεία. Δεν ήταν αρνητικός στη σύγχρονη ζωή, στα σύγχρονα εργαλεία θα λέγαμε σήμερα, αλλά κάθε του κίνηση διέπετο από διαύγεια και τιμιότητα.
Αν ζούσε σήμερα ο Ειρηναίος, ο Ειρηναίος της εγκράτειας και της αξιοπρέπειας, δεν θα έκανε τον κριτή σε κανέναν ιερωμένο για τον προσωπικό του βίο. Είναι αμφίβολο όμως αν θα υπήρχαν επί των ημερών του φαινόμενα σαν τα σημερινά. Θα είχε από πολύ νωρίς νουθετήσει τους «πολύ απρόσεχτους και αλαζόνες» ιερείς, που δίδουν δικαίωμα επικρίσεως επί προσωπικών θεμάτων. Ηταν βαθύς γνώστης της χρησιμότητας της αρχιερατικής ράβδου και έμπειρος πνευματικός χειριστής της. Οταν ο χειροτονών Αρχιερέας, έμπροσθεν της Ιεράς Πύλης, δίδει τη ράβδο λέει στον νέο Επίσκοπο με σαφήνεια «τοις δε απειθέσι, και ευτραπέλοις, χρω αυτή, ράβδω επιστυπτική, ράβδω παιδεύσεως». Πόσοι τον θυμούνται σήμερα.
Και αν κάποιοι παρερμήνευαν την απολυτότητά του σε αρχές και αξίες και τον έλεγαν «σκληρό και αυστηρό», αν σήμερα ζούσε ο Ειρηναίος Γαλανάκης θα τους θύμιζε ότι – προς έκπληξη των πάντων – όταν δικάζονταν οι πρωταίτιοι της δικτατορίας το 1975 αρνήθηκε να πάει να καταθέσει εναντίον τους λέγοντας με παρρησία που δεν επιδεχόταν σχολίων, πως «ένας Ιεράρχης δεν μπορεί να γίνεται μάρτυρας κατηγορίας οποιουδήποτε»! Το είπε ο παπάς που διώχθηκε από Γερμανούς και χουντικούς και παρέμεινε πάντα ο πνευματικός πατέρας ακόμη και των απολωλότων εχθρών του.
Εχουν περάσει 13 χρόνια από την τελευταία μας συνάντηση, Γέροντα, και ενθυμούμενος τον ασπασμό της δεξιάς σου, αναδύεται ακόμη στην ψυχή μου το διακριτικό άρωμα του ρωσικού κεχριμπαριού και ειρηνεύω.
Ο Ειρηναίος Γαλανάκης διετέλεσε Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου από το 1957 έως το 1971 και από το 1982 έως το 2005. Στο μεσοδιάστημα έγινε, για έντεκα χρόνια, Μητροπολίτης Γερμανίας (1971-1982). Ο πολιός Γέροντας έζησε ενεργά έως το 2005 και πέθανε στην ηλικία των 102 ετών, το 2013. Αν ζούσε σήμερα, η Κρήτη θα ήταν, σε κάτι μικρό έστω, λίγο καλύτερη..
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ
