Η Χριστίνα Μπαλωμενάκη και η Εύχαρις Γουρουντή, απόφοιτες της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης, σίγουρα έγραψαν ιστορία, καθώς συμμετείχαν στην πρώτη επίσημη, επιστημονική αποστολή από την Ελλάδα στην Ανταρκτική, ως μέλη της 33ης αποστολής του Bulgarian Antarctic Institute (BAI).
Αντικείμενο της αποστολής, σε ότι αφορά στο ερευνητικό έργο των δύο επιστημόνων του Π.Κ. «η ανάπτυξη μεθοδολογιών, τεχνολογιών και τεχνικών εφαρμογής που έχουν αναπτυχθεί από το TUC TIE Lab και που στοχεύουν στη μείωση της αρνητικής διάθεσης και της ψυχολογικής κατάστασης των ανθρώπων, με εφαρμογές σε διάφορους τομείς. Πρώτον, εστιάζει στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης σε ακραία περιβάλλοντα, καθώς ο άνθρωπος πλησιάζει στην εδραίωση της μακροχρόνιας παραμονής στο διάστημα, αλλά και μπροστά στην πρόκληση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, όπου ενδέχεται να προκύψει ανάγκη για διαβίωση σε αντίξοες συνθήκες. Δεύτερον, αναπτύσσει στρατηγικές για την αντιμετώπιση της ήπιας κατάθλιψης και του «αστικού» στρες, που αποτελούν κοινή συνισταμένη στην καθημερινότητα της πλειονότητας του ανθρώπινου πληθυσμού, είτε στο χώρο εργασίας, είτε στον χώρο διαβίωσης, είτε ακόμα και στο δημόσιο χώρο.
Τέλος, οι μεθοδολογίες τους αποσκοπούν στη βελτίωση των συνθηκών θεραπείας και αποκατάστασης, προσφέροντας νέες λύσεις για την υποστήριξη της ψυχολογικής και σωματικής ευημερίας των ατόμων σε διάφορες φάσεις της ζωής τους. Το συγκεκριμένο ερευνητικό πλαίσιο της αποστολής στην Ανταρκτική αναζητά να επιβεβαιώσει εάν το εξατομικευμένο, προσαρμοσμένο οπτικό περιεχόμενο που σχετίζεται με το βιωματικό υπόβαθρο του κάθε ανθρώπου, έχει ισχυρότερο αποτέλεσμα στη μείωση των αρνητικών ψυχολογικών επιδράσεων, σε σύγκριση με κάποιο γενικό περιεχόμενο, που περιέχει παρόμοια χαρακτηριστικά.»
Η Χριστίνα Μπαλωμενάκη και η Εύχαρις Γουρουντή, μίλησαν stinpena.gr για την εμπειρία τους, τον σκοπό της έρευνας, αλλά το πώς πήραν την απόφαση να φτάσουν μέχρι την Ανταρκτική:
- Πως αποφασίσατε να συμμετάσχετε σε αυτή την έρευνα;
Ως μέλη του Εργαστηρίου Μεταβαλλόμενων Ευφυών Περιβαλλόντων (TUC TIE Lab) του Πολυτεχνείου Κρήτης, επι σειρά ετών ασχολούμαστε με τη μελέτη της κατοίκησης σε ακραία περιβάλλοντα και γενικότερα με την δημιουργία χώρων που υποστηρίζουν τη διαβίωση και την ευημερία. Η Ανταρκτική αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία να να διερευνήσουμε και να επιβεβαιώσουμε στο πεδίο τις χωρικές και ψυχοκοινωνικές ανάγκες που προκύπτουν σε τέτοια περιβάλλοντα. Η έρευνά μας στη βουλγαρική βάση St. Kliment Ohridski επικεντρώνεται στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο σχεδιασμός της βάσης επηρεάζει την εμπειρία των κατοίκων της, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις χωρικές σχέσεις, τις ψυχοκοινωνικές δυναμικές και την αλληλεπίδραση με το δομημένο περιβάλλον.
- Ποια η σπουδαιότερη εμπειρία που αποκομίσατε;
Στη βουλγαρική βάση St. Kliment Ohridski, γίναμε μάρτυρες αυτού του φαινομένου: Ένας χώρος με δεδομένα χαρακτηριστικά, μεταβάλλεται με τη βοήθεια της τεχνολογίας, παίρνοντας σημασιολογικά νέο νόημα για να δημιουργήσει μια νέα χωρική συνθήκη, η οποία ταράζει τα νερά της προηγούμενης παγιωμένης κατάστασης. Έτσι συμβάλλει άμεσα στη μείωση της μονοτονίας και στην βελτίωση της ψυχολογικής διάθεσης των ανθρώπων εκεί. Αυτό το καταγράψαμε σε μεγαλύτερο βαθμό από όσο θα μπορούσαμε ακόμα και να ελπίζουμε. Και νιώθουμε πολύ τυχερές και περήφανες που το πετύχαμε!
- Σε τι βοηθάει κάτι τέτοιο την επιστημονική σας κατάρτιση;
H εφαρμογή των αποτελεσμάτων από την έρευνα σε αυτό το πεδίο, δεν περιορίζεται μόνο στη διαχείριση ακραίων συνθηκών, αλλά θέτει τα θεμέλια για τον σχεδιασμό υποδομών που ενισχύουν τη λειτουργικότητα και την ανθεκτικότητα των κατοικήσιμων υποδομών σε ένα ευρύ φάσμα χρήσεων και περιβαλλόντων. Σε αυτόν τον τομέα θα επιμείνουμε να εμβαθύνουμε την έρευνά μας, έχοντας πάντα στο επίκεντρο τον άνθρωπο.
- Πόσο δύσκολη ήταν μια τέτοια εμπειρία;
Η διαδικασία διεξαγωγής των πειραμάτων, καθώς και οι μήνες προετοιμασίας που προηγήθηκαν, ήταν ιδιαίτερα απαιτητικοί. Προσπαθήσαμε να ανταποκριθούμε στις υψηλές απαιτήσεις που συνεπαγόταν η πρώτη ελληνική αποστολή στην Ανταρκτική, διασφαλίζοντας ότι η έρευνά μας θα διεξαχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Τέλος οι δύο ερευνήτριες του Πολυτεχνείου Κρήτης, εκφράζουν τις ευχαριστίες τους σε όλους όσους βοήθησαν σε αυτή η την αποστολή.
Θα θέλαμε να εκφράσουμε τις ειλικρινείς και θερμές μας ευχαριστίες σε όλους όσοι συνέβαλαν καθοριστικά στην επιτυχία αυτής της αποστολής. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στην Ελληνική Εταιρεία Πολικών Ζωνών και τον κ. Κωνσταντινίδη, για τη στρατηγική συμμαχία με το Βουλγαρικό Ινστιτούτο Ανταρκτικής, που υλοποίησε την αποστολή και του οποίου τα μέλη ευχαριστούμε θερμά. Η ελληνική πλευρά είχε επίσης την πολύτιμη υποστήριξη των Υπουργείων Ανάπτυξης και Εξωτερικών.
Ευχαριστούμε τη Laskaridis Shipping Company Ltd για την ευγενική της χορηγία, καθώς και το Πολυτεχνείο Κρήτης, την ερευνητική μας βάση, για την επιστημονική επιμέλεια της έρευνας. Ιδιαίτερη μνεία στα Εργαστήρια TUC TIE Lab του κ. Ουγγρίνη και DISPLAY του κ. Ζερβάκη, καθώς και σε όλους τους ερευνητές που συνέβαλαν καθοριστικά στην εξέλιξη και ολοκλήρωση των πειραμάτων.
