Σαφές μήνυμα υπέρ μιας δημόσιας, ισχυρής και ενιαίας Πολεοδομίας έστειλε η Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης, εγκρίνοντας κατά πλειοψηφία τις προτάσεις της για την αναβάθμιση των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ).
Το Τεχνικό Επιμελητήριο εκφράζει την έντονη αντίθεσή του στα κυβερνητικά σχέδια μεταφοράς αρμοδιοτήτων των ΥΔΟΜ στο Κτηματολόγιο Α.Ε., υποστηρίζοντας ότι μια τέτοια επιλογή θα οδηγήσει σε διάλυση των πολεοδομικών λειτουργιών, κατακερματισμό αρμοδιοτήτων και υποβάθμιση του δημόσιου ελέγχου.
Το ΤΕΕ ζητά σταθερό θεσμικό πλαίσιο, ενίσχυση προσωπικού και ουσιαστικό διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε οι Πολεοδομίες να λειτουργούν με αποτελεσματικότητα, διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία, προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης και του δημοσίου συμφέροντος.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης του ΤΕΕ:
Η Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ Τμήματος Δυτικής Κρήτης, κατά πλειοψηφία αποφασίζει και εγκρίνει τις ακόλουθες προτάσεις σχετικά με την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ).
Το ζήτημα της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) αποτελεί διαχρονικό θέμα συζήτησης. Παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις και εισηγήσεις, η κατάσταση των υπηρεσιών αυτών παραμένει προβληματική, με σοβαρές επιπτώσεις στην ανάπτυξη, στις επενδύσεις και στην ασφάλεια του δομημένου περιβάλλοντος.
Το ζήτημα της μεταφοράς των ΥΔΟΜ από τους Δήμους σε άλλους φορείς (ΥΠΕΝ, Περιφέρειες, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις) άρχιζε να ξανασυζητείται ως φημολογία, ωστόσο, αιφνιδιαστικά και χωρίς καμία θεσμική διαβούλευση, ανακοινώθηκε στη ΔΕΘ η πρόθεση μεταφοράς τμήματος των αρμοδιοτήτων των ΥΔΟΜ στην Κτηματολόγιο Α.Ε.. Η απόφαση αυτή ελήφθη χωρίς ενημέρωση ή συμμετοχή κανενός εμπλεκόμενου φορέα, όπως ΚΕΔΕ, ΤΕΕ ή ΕΜΔΥΔΑΣ.
Τα πραγματικά αίτια της δυσλειτουργίας των ΥΔΟΜ
Η διαπιστωμένη δυσλειτουργία των Πολεοδομιών έχει συγκεκριμένες και διαχρονικές αιτίες:
- Υποστελέχωση-συνεχώς μειούμενο προσωπικό και απουσία μόνιμου προσωπικού.
- Ελάχιστο ενδιαφέρον από νέους μηχανικούς να διορισθούν στο δημόσιο λόγω των ιδιαίτερα χαμηλών απολαβών.
- Κακή νομοθέτηση με συνεχείς τροποποιήσεις και αλληλοαναιρούμενες διατάξεις.
- Αντισυνταγματικές προβλέψεις που οδηγούν σε ακυρώσεις οικοδομικών αδειών από το ΣτΕ.
- Έλλειψη ενιαίων οδηγιών και καθοδήγησης από το ΥΠΕΝ.
- Πολυνομία και ασάφεια στο πολεοδομικό πλαίσιο.
- Μη εφαρμογή κρίσιμων άρθρων του Ν.4495/2017, όπως η σύσταση Παρατηρητηρίων Δόμησης.
- Ανεπαρκής τεχνική και νομική υποστήριξη των υπηρεσιών.
Η μεταφορά των αρμοδιοτήτων στο Κτηματολόγιο δεν αποτελεί λύση
Το Κτηματολόγιο έχει διαφορετική αποστολή, ασχολείται με ιδιοκτησιακά δικαιώματα, όχι με δικαιώματα δόμησης. Τα προβλήματα των ΥΔΟΜ σχετίζονται με το πολεοδομικό και χωροταξικό πλαίσιο, όχι με το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Η προτεινόμενη μεταφορά δεν απαντά σε κανένα από τα πραγματικά αίτια και ενέχει σοβαρούς κινδύνους:
- Κατακερματισμός λειτουργιών (άδειες στο Κτηματολόγιο, αυθαίρετα στο ΥΠΕΝ, πολεοδομικές εφαρμογές στους Δήμους) που θα οδηγήσει σε πλήρη αποδιοργάνωση.
- Απώλεια θεσμικής συνοχής των υπηρεσιών και αποδυνάμωση του δημόσιου ελέγχου.
- Επιβάρυνση του ίδιου του Κτηματολογίου, που ήδη αντιμετωπίζει προβλήματα τεχνολογικής και στελεχιακής επάρκειας.
- Απουσία θεσμικού ρόλου του Κτηματολογίου σε περιβαλλοντικά και πολεοδομικά ζητήματα.
Πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι Υπηρεσίες Δόμησης θα παραμείνουν υπό ενιαίο δημόσιο έλεγχο, με σαφή θεσμικό ρόλο, και όχι να κατακερματιστούν ανάμεσα σε διαφορετικούς φορείς. Απαιτείται σταθερό θεσμικό και νομικό πλαίσιο, που να παρέχει διοικητική συνέχεια και ασφάλεια δικαίου στους μηχανικούς, στους πολίτες και στους επενδυτές. Η λειτουργία των ΥΔΟΜ συνδέεται άμεσα με την προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, όπως ορίζεται από το άρθρο 24 του Συντάγματος. Κάθε απόπειρα υποβάθμισης ή ιδιωτικοποίησης συνιστά θεσμική υποχώρηση και πλήγμα στο δημόσιο συμφέρον. Η διαφάνεια, η κοινωνική λογοδοσία και η αξιολόγηση πρέπει να αποτελέσουν μόνιμες διαδικασίες ελέγχου και βελτίωσης των ΥΔΟΜ, όχι προσχήματα για την αποδυνάμωσή τους.
Η μεταφορά των όποιων αρμοδιοτήτων των Υπηρεσιών Δόμησης στο Κτηματολόγιο σε οποιαδήποτε μορφή (Α.Ε. ή Ν.Π.Δ.Δ.), δεν αποτελεί λύση, αλλά πρόσθετο πρόβλημα. Τυχόν βελτιωτικές προτάσεις για τη διάρθρωση των ΥΔΟΜ θα πρέπει να προκύψουν κατόπιν εξαντλητικού διαλόγου με τους εμπλεκόμενους φορείς. Η αποτελεσματική λειτουργία των ΥΔΟΜ θα επιτευχθεί μόνο με:
- Ουσιαστικό διάλογο,
- Πολιτική βούληση,
- Ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα και
- Σεβασμό στον συνταγματικό ρόλο των υπηρεσιών δόμησης, που είναι η προστασία του δομημένου περιβάλλοντος και η διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης.
Προτάσεις για ουσιαστική αναβάθμιση των Υπηρεσιών Δόμησης
Η μεταρρύθμιση των ΥΔΟΜ πρέπει να στηρίζεται σε αρχές δημόσιου ελέγχου, επιστημονικής τεκμηρίωσης και θεσμικής σταθερότητας, απαιτούνται:
- Πλήρως δημόσιος χαρακτήρας των ΥΔΟΜ – χωρίς εταιρικές ή ιδιωτικές μορφές.
- Μόνιμη στελέχωση με μηχανικούς και συνεχή επιμόρφωση. Σχετικά με την επικείμενη διακοπή της απασχόλησης στην ΥΔΟΜ Χανίων μηχανικών μέσω της ΔΕΠΑΝ επισημαίνεται ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη η παραμονή τους στην υπηρεσία. Εφόσον οι συνάδελφοι δεν παραμείνουν στις θέσεις τους μέχρι την στελέχωση της ΥΔΟΜ με μόνιμο προσωπικό οι Αρχές των Δήμων της ΠΕ Χανίων οι οποίοι επωφελούνται από τις υπηρεσίες τους θα φέρουν αποκλειστικά την ευθύνη για την όποια δυσλειτουργία θα επέλθει στο έργο της ΥΔΟΜ από 1/1/2026.
- Σημαντικές αυξήσεις στις απολαβές των μηχανικών.
- Κωδικοποίηση και απλοποίηση του πολεοδομικού πλαισίου.
- Ενιαίες οδηγίες για σαφή-ενιαία εφαρμογή των νόμων από όλες τις ΥΔΟΜ.
- Ηλεκτρονική πλατφόρμα ερωταπαντήσεων για κοινή γραμμή ερμηνείας.
- Κεντρική υποστηρικτική δομή στο ΥΠΕΝ, με νομική και τεχνική εποπτεία και υποστήριξη των υπηρεσιών.
- Ενεργοποίηση των Παρατηρητηρίων Δόμησης (άρθρο 1 του Ν.4495/17) για διαχωρισμό αδειοδότησης και ελέγχου αυθαιρέτων.
- Συνεχής δειγματοληπτικός έλεγχος των εκδιδόμενων αδειών.
- Νομική κάλυψη μηχανικών κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
- Αξιοκρατικές κρίσεις για τους μηχανικούς του Δημοσίου.
- Σύσταση Νομοπαρασκευαστικών Επιτροπών με συμμετοχή ΤΕΕ, ΥΠΕΝ και ΣτΕ, για συνταγματικά άρτιες διατάξεις.
Hashtags: #ΤΕΕΔυτικήςΚρήτης #ΥΔΟΜ #Πολεοδομία #Κτηματολόγιο #Ανάπτυξη #ΔημόσιοςΈλεγχος #ΤΕΕ #ΥΠΕΝ #Αυτοδιοίκηση #ΒιώσιμηΑνάπτυξη #Χανιά #Κρήτη
Διαβάστε ακόμη: ΤΕΕ Τμήμα Δυτικής Κρήτης | Κίνδυνος να “χαθούν” πολεοδομικές μελέτες – Σήμα κινδύνου για καθυστερήσεις και ασάφειες…
