Εκδήλωση με τίτλο «Η Δημοκρατία δεν έχει οξυγόνο»: Ένα ηχηρό μήνυμα μνήμης, διαμαρτυρίας και διεκδίκησης. Με αφορμή τα 51 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, η κοινωνία των πολιτών τίμησε, όχι με πανηγυρισμούς, αλλά με ευθύνη και προβληματισμό, τη φετινή επέτειο στα Χανιά.
Σε μια ιδιαίτερα φορτισμένη ατμόσφαιρα, πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης 24 Ιουλίου στον χώρο του Στρατοπέδου Μαρκοπούλου η εκδήλωση με τίτλο «Η Δημοκρατία δεν έχει οξυγόνο», η οποία συνδέθηκε με τον αγώνα των οικογενειών των θυμάτων του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη, αλλά και με τον ευρύτερο διάλογο για τη λειτουργία των θεσμών, τη λογοδοσία και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε με πρωτοβουλία πολιτών και συλλογικοτήτων, με στόχο να τιμηθεί ουσιαστικά –και όχι τυπικά– η Δημοκρατία. Παράλληλα, αποτέλεσε χώρο έκφρασης πένθους, οργής, αλλά και συλλογικής απόφασης για αγώνα και διεκδίκηση.
Ομιλητές με λόγο που άγγιξε καρδιές
Κεντρική ομιλήτρια της βραδιάς ήταν η Μαρία Καρυστιανού, πρόεδρος του Συλλόγου Πληγέντων του Δυστυχήματος των Τεμπών, η οποία με λόγο ανθρώπινο αλλά και πολιτικά αιχμηρό, μίλησε για το «έγκλημα που δεν πρέπει να ξεχαστεί» και τη συνεχή μάχη των οικογενειών για δικαίωση. Με λόγια που συγκίνησαν, αλλά και αφύπνισαν, δήλωσε: «Σήμερα, μόνο τυπικά γιορτάζουμε την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Επί της ουσίας, η Ελλάδα νοσεί. Η εξουσία αντί να προστατεύει, εγκληματεί. Όμως υπάρχει και η άλλη Ελλάδα – η φωτεινή, η αληθινή, που αγωνίζεται στους δρόμους για Ελευθερία, Αξιοπρέπεια και Δικαιοσύνη».
Η κ. Καρυστιανού, λίγο νωρίτερα αφού ξεκαθαρίσε σε δηλώσεις της στο περιθώριο της εκδήλωσης, ότι δεν προτίθεται να προχωρήσει στη δημιουργία πολιτικού – κομματικού φορέα, ανέφερε χαρακτηριστικά: “Πριν από δύο ημέρες είδαμε την αθώωση του κ. Καραμανλή. Είναι μια μέρα με ιδιαίτερη βαρύτητα. Έχουμε αντιληφθεί ότι δικαιοσύνη δεν υπάρχει και όταν δεν υπάρχει δικαιοσύνη, δεν υπάρχει και ελευθερία“
Στο ίδιο πνεύμα, ο Παύλος Ασλανίδης, Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Πληγέντων και πατέρας θύματος, μοιράστηκε με βαθιά συγκίνηση προσωπικές εμπειρίες, τονίζοντας τη σημασία της συλλογικότητας ως αντίδοτο στον πόνο: «Η τραγωδία μας βύθισε στο σκοτάδι, αλλά μέσα από αυτό το σκοτάδι γεννήθηκε η ενότητα, η πίστη σε έναν κοινό αγώνα. Δεν ζητάμε εκδίκηση – ζητάμε αλήθεια, δικαιοσύνη και ευθύνη».
Η Μαρία Γρατσία, δικηγόρος και νομική εκπρόσωπος των οικογενειών, ανέδειξε τις θεσμικές παθογένειες γύρω από τις προανακριτικές διαδικασίες, τις νομικές ευθύνες που παραμένουν χωρίς απόδοση, καθώς και τη σημασία της λογοδοσίας στο πλαίσιο ενός λειτουργικού κράτους δικαίου.
Ο Βασίλης Κοκοτσάκης, ειδικός δικαστικός πραγματογνώμονας και τεχνικός σύμβουλος οικογενειών, παρουσίασε στοιχεία και παραδείγματα που καταδεικνύουν τις τεχνικές αμέλειες και τα αίτια του δυστυχήματος, ενώ επεσήμανε την ανάγκη ανεξάρτητων ελέγχων και επιστημονικής τεκμηρίωσης σε ζητήματα δημόσιας ασφάλειας.
Τέλος, ο Μηνάς Σαματάς, Ομότιμος Καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, ανέπτυξε μια πολιτική προσέγγιση γύρω από την έννοια του «κομματικού κράτους» στη μεταπολίτευση, θέτοντας προβληματισμούς για τη διάβρωση των θεσμών και τον απαραίτητο ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στη διατήρηση της Δημοκρατίας.
Μήνυμα ενότητας και αντίστασης
Το κοινό, ανάμεσά του πολίτες κάθε ηλικίας, παρακολούθησε με προσοχή και συγκίνηση τις ομιλίες, που αναδείκνυαν μια κοινή συνισταμένη: την ανάγκη για ουσιαστική δημοκρατία, για λογοδοσία και για μια κοινωνία που δεν ξεχνά, δεν αποδέχεται τη σιωπή, και δεν παύει να αγωνίζεται.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με συναυλία του Βασίλη Σκουλά, ο οποίος με το ξεχωριστό του ύφος, έντυσε μουσικά το κλείσιμο της βραδιάς, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα βαθιάς συγκίνησης, αλλά και πείσματος για συνέχεια.
Το μήνυμα της βραδιάς συνοψίστηκε με λόγια που ακούστηκαν από το μικρόφωνο αλλά και χαράχτηκαν στις συνειδήσεις:
«Μόνο ενωμένοι μπορούμε να δώσουμε ανάσα στη Δημοκρατία. Εμείς, για τα παιδιά μας».