Τριετής παραγραφή για τις δημοτικές κλήσεις: Δικαίωση πολιτών – Ερωτήματα για τη στάση του Δήμου Χανίων
Τέλος φαίνεται να μπαίνει σε μια πολύχρονη ταλαιπωρία για χιλιάδες πολίτες, καθώς ξεκαθαρίζεται πλέον ότι οι δημοτικές κλήσεις για τροχαίες παραβάσεις παραγράφονται οριστικά εντός τριών ετών, εφόσον δεν έχουν βεβαιωθεί ταμειακά από τις υπηρεσίες των Δήμων εντός του διαστήματος αυτού. Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη που προέκυψε μετά από παρεμβάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, δικαστικές αποφάσεις, αλλά και νεότερη διευκρίνιση του Υπουργείου Εσωτερικών προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η υπόθεση αφορά εκατομμύρια κλήσεις – κυρίως για παράνομη στάθμευση – που έχουν βεβαιωθεί στο μακρινό παρελθόν από δημοτικές αστυνομίες σε όλη τη χώρα, αλλά δεν είχαν καταχωριστεί έγκαιρα ως οφειλές. Στο επίκεντρο βρίσκεται και ο Δήμος Χανίων, ο οποίος στα τέλη του 2024 απέστειλε μαζικά ειδοποιητήρια σε πολίτες για πρόστιμα παρελθόντων ετών, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και διαμαρτυρίες.
Παρά τη σύσταση του Συνηγόρου του Πολίτη, ο Δήμος Χανίων αρνήθηκε τις διαγραφές
Την περίοδο των Χριστουγέννων του 2024, πολίτες των Χανίων άρχισαν να λαμβάνουν ειδοποιητήρια μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για την εξόφληση οφειλών, κυρίως για τροχαίες παραβάσεις προηγούμενων ετών. Πολλές από αυτές τις κλήσεις αφορούσαν παραβάσεις που είχαν τελεστεί πριν από 7, 10 ή ακόμη και περισσότερα χρόνια, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις οι προσαυξήσεις ξεπερνούσαν την αρχική αξία του προστίμου.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Χανιώτισσας Δικηγόρου Μ. Κ., η οποία έχει κληθεί να καταβάλει πρόστιμα – διοικητικές παραβάσεις Κ.Ο.Κ ολικού ποσού 8331,28 , εκ των οποίων για κεφάλαιο ποσό € 3.089,00 και προσαυξήσεις.
Η κ. Μ.Κ. έχει προσφύγει στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια, ενώ όπως την δική της υπόθεση, υπάρχει σύμφωνα με πληροφορίες μια πλειάδα ακόμη. Χαρακτηριστική, αυτής της κ. Σ.Λ. η οποία καλείται να πληρώσει το ποσό των 6353,89 ευρώ, εκ των οποίων για κεφάλαιο ποσό €3.753,09 και προσαυξήσεις εξ € 2600.
Το χειρότερο όλων δε, βάσει της συγκεκριμένης απόφασης – εφαρμογής του νόμου από το Δήμο Χανίων, είναι πως αρκετοί από τους οφειλέτες – ελεύθεροι επαγγελματίες στην πλειοψηφία τους – έχουν βρεθεί με δεσμευμένα ΑΦΜ και δε μπορούν – αν άμεσα δεν βρεθεί η σχετική φόρμουλα – να εκδώσουν φορολογικές – δημοτικές ενημερότητες, με ότι δυσάρεστο αυτό συνεπάγεται για την επαγγελματική – οικονομική τους καθημερινότητα.
Πως φτάσαμε ως εδώ…
Παρά τη σχετική παρατήρηση από τον Συνήγορο του Πολίτη και τις δημόσιες παρεμβάσεις νομικών κύκλων που επισήμαναν ότι οι οφειλές αυτές έπρεπε να έχουν παραγραφεί, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου Χανίων επέμειναν πως η παραγραφή ισχύει μόνο μετά την παρέλευση 20+3 ετών, και μόνο εφόσον δεν έχει γίνει βεβαίωση εντός πενταετίας.
Ο ίδιος ο δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης, σε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου (27/2/2025), είχε υποστηρίξει ότι το ζήτημα δεν είναι πολιτικό, αλλά νομικό, και δεν εναπόκειται στον εκάστοτε δήμαρχο να αποφασίσει διαγραφές προστίμων. Η προϊσταμένη των Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου, Δέσποινα Μπολανάκη, σημείωνε ότι ο Δήμος εφαρμόζει την παραγραφή από την ημερομηνία της ταμειακής βεβαίωσης και όχι της παράβασης.
Ωστόσο, οι τελευταίες εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι η σωστή νομική βάση είναι η τριετία από την έκδοση της κλήσης – και όχι η είσοδος της στα ταμεία του Δήμου. Αν η ταμειακή βεβαίωση δεν πραγματοποιήθηκε εντός αυτού του διαστήματος, η οφειλή παραγράφεται και πρέπει να διαγραφεί.
Τι γίνεται τώρα με όσους πλήρωσαν ή ρύθμισαν;
Το ερώτημα που προκύπτει είναι τι μέλλει γενέσθαι με τους πολίτες που, υπό πίεση, φόβο ή ελλιπή πληροφόρηση, έσπευσαν να ρυθμίσουν ή να εξοφλήσουν πρόστιμα που βάσει νόμου ήταν ήδη παραγεγραμμένα. Πολλοί πολίτες του Δήμου Χανίων ρύθμισαν τα χρέη τους με πολλές δόσεις, επιβαρυνόμενοι με προσαυξήσεις και τόκους, για κλήσεις που δεν έπρεπε καν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα.
Σημειώνεται ότι πλήθος Δήμων σε όλη την Ελλάδα έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία μαζικών διαγραφών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Δήμο Θεσσαλονίκης, ο οποίος εντόπισε ακόμη και κλήση από το 1984. Η κατεύθυνση του Υπουργείου Εσωτερικών προς όλους τους Δήμους είναι πλέον σαφής: αν δεν έγινε ταμειακή βεβαίωση εντός 3 ετών από την ημερομηνία της κλήσης, η οφειλή διαγράφεται.
Ερωτήματα για τον Δήμο Χανίων
Μπροστά στη νέα πραγματικότητα, δημιουργούνται σοβαρά ερωτήματα για τη στάση που κράτησε ο Δήμος Χανίων:
Δεν γνώριζαν οι αρμόδιες υπηρεσίες;
Γιατί δεν εναρμονίστηκαν με την άποψη του Συνηγόρου του Πολίτη;
Ποια θα είναι η στάση του Δήμου για όσους πλήρωσαν άδικα;
Ο Δήμος καλείται πλέον να επανεξετάσει τις πρακτικές του και ενδεχομένως να προχωρήσει σε αποζημιώσεις ή συμψηφισμούς για όσους πολίτες επιβαρύνθηκαν με ποσά που δεν όφειλαν νομικά.
Χρονικό Εξελίξεων – Υπόθεση Δημοτικών Κλήσεων και Παραγραφής
Δεκέμβριος 2024 – Ιανουάριος 2025
Ο Δήμος Χανίων αποστέλλει μαζικά ειδοποιητήρια για εξόφληση παλαιών προστίμων (κυρίως παραβάσεις στάθμευσης), προκαλώντας αναστάτωση σε πολίτες. Πολλές κλήσεις αφορούν περιπτώσεις άνω της πενταετίας. Πολλοί σπεύδουν να τις ρυθμίσουν ή να τις πληρώσουν.
Ιανουάριος 2025
Ο Συνήγορος του Πολίτη επεμβαίνει, σημειώνοντας ότι οι κλήσεις παραγράφονται μετά την πάροδο τριών ετών από την έκδοσή τους, εφόσον δεν έχει προηγηθεί ταμειακή βεβαίωση.
27 Φεβρουαρίου 2025
Συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χανίων:
– Ο Δήμαρχος Παναγιώτης Σημανδηράκης και οι υπηρεσίες υπερασπίζονται τη νομιμότητα των απαιτήσεων.
– Τονίζεται ότι η παραγραφή ισχύει 20+3 χρόνια, όχι 3.
– Επισημαίνεται ότι ο Δήμος ακολουθεί τις οδηγίες του Υπουργείου Εσωτερικών.
Άνοιξη 2025
Αυξάνονται οι ενστάσεις από πολίτες, ενώ δεκάδες άλλοι δήμοι ανά την Ελλάδα ξεκινούν μαζικές διαγραφές κλήσεων.
Καλοκαίρι 2025
Το Υπουργείο Εσωτερικών, σε συνέχεια δικαστικών αποφάσεων και παρεμβάσεων ανεξάρτητων αρχών, ξεκαθαρίζει ότι:
Η παραγραφή ισχύει μετά από 3 έτη από την ημερομηνία της κλήσης, εφόσον δεν έγινε ταμειακή βεβαίωση.
- Οι δήμοι δεν μπορούν να απαιτούν πρόστιμα πέραν της τριετίας.
Ιούλιος 2025
Δημοσιεύματα αποκαλύπτουν ότι δήμοι όπως της Θεσσαλονίκης βρήκαν κλήσεις… από το 1984!
Ξεκινούν διαγραφές εκατοντάδων χιλιάδων προστίμων.
Ερωτήματα για τον Δήμο Χανίων
Παραμένει αναπάντητο το τι θα γίνει με τους πολίτες που πλήρωσαν ή ρύθμισαν παραγεγραμμένα πρόστιμα.
Ζητείται επίσημη τοποθέτηση από τη δημοτική αρχή.
