Όταν η Τουρκία φυλάκισε το Σαββατοκύριακο τον μεγαλύτερο αντίπαλο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, χιλιάδες διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους. Σημαντικά πιο σιωπηλοί, όμως, ήταν οι δυτικοί σύμμαχοι της χώρας.
Ο Τούρκος πρόεδρος, επικεφαλής του δεύτερου μεγαλύτερου στρατού του ΝΑΤΟ, «ποντάρει στο γεγονός ότι ο κόσμος τον χρειάζεται περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται να εμπλακεί σε μια μάχη για τη δημοκρατία της χώρας», σχολιάζει το Bloomberg.
Με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη να είναι απασχολημένες με προκλήσεις ασφαλείας, ο Ερντογάν έχει τοποθετήσει τον εαυτό του ως βασικό μεσολαβητή από την Ουκρανία έως τις εμπόλεμες ζώνες στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Πιστεύει λοιπόν, όπως επισημαίνει το ειδησεογραφικό δίκτυο, ότι ο κόσμος «θα κάνει τα στραβά μάτια» στην πολιτική εξόντωση του Ιμάμογλου.
Πέρα από λίγες αντιδράσεις από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η διεθνής κατακραυγή μετά την επίσημη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, την Κυριακή ήταν εντυπωσιακά περιορισμένη. Ο απερχόμενος καγκελάριος της Γερμανίας χαρακτήρισε τη σύλληψή του «απογοητευτική», ενώ το Στέιτ Ντιπάρτμεντ της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ δεν σχολίασε καν, δηλώνοντας πως πρόκειται για εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας.
Πώς το παγκόσμιο περιβάλλον ευνοεί τον Ερντογάν
Η τουρκική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι εισαγγελείς δεν δρουν υπό πολιτική πίεση. Κανείς στην πραγματικότητα δεν το πιστεύει. Ούτε εντός ούτε εκτός τουρκικών συνόρων. Και τούτο γιατί δεκάδες επικριτές του Ερντογάν έχουν βρεθεί στη φυλακή αφού τον αμφισβήτησαν. Φέτος ειδικά είχαμε ένα κύμα συλλήψεων. Όμως, η φυλάκιση ενός τόσο προβεβλημένου προσώπου, που θεωρείται ικανό να νικήσει τον Ερντογάν στις επόμενες εκλογές, είναι πρωτοφανής.
Ο Ερντογάν πιθανότατα έχει υπολογίσει ότι η αυξανόμενη στρατηγική σημασία της Τουρκίας αντισταθμίζει αυτό που – με χαρακτηριστική καθυστέρηση – το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών αποκάλεσε «επίθεση κατά της Δημοκρατίας».
Μέχρι στιγμής, αυτή η τακτική του έχει αποδώσει πολιτικά, σημειώνει το Bloomberg. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει κάνει την Ευρώπη όλο και πιο εξαρτημένη από την Τουρκία, της οποίας το αυξανόμενο στρατιωτικό αποτύπωμα και οι αμυντικές δυνατότητες την καθιστούν πολύτιμο σύμμαχο, καθώς ο Τραμπ επανεξετάζει τις αμερικανικές δεσμεύσεις ασφαλείας στην Ευρώπη.
«Το παγκόσμιο περιβάλλον είναι ευνοϊκό για τον Ερντογάν, ο οποίος είναι άριστος στο να “διαβάζει” το πνεύμα της εποχής», εξηγεί στο Bloomberg ο Σονέρ Τσαγαπτάι, διευθυντής του Προγράμματος Τουρκικών Ερευνών στο Washington Institute for Near East Policy. «Δεν περιμένω ουσιαστική αντίδραση από την Ευρώπη ή τις ΗΠΑ».
Ο πιο ισχυρός αντίπαλος
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου αποτελεί σημαντική πολιτική δύναμη από το 2019, όταν νίκησε τον εκλεκτό υποψήφιο του Ερντογάν στις δημοτικές εκλογές. «Μαζί θα αφαιρέσουμε αυτό το μαύρο στίγμα από τη δημοκρατία μας», δήλωσε μετά τη σύλληψή του. «Στέκομαι όρθιος, δεν θα λυγίσω ποτέ».
Όταν ο 53χρονος επιχειρηματίας επιλέχθηκε να είναι υποψήφιος δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης και οικονομικού κέντρου της Τουρκίας το 2019, ήταν σε μεγάλο βαθμό μια άγνωστη φιγούρα. Ο Ιμάμογλου κέρδισε τις εκλογές, καταφέροντας ένα ιστορικό πλήγμα στον Ερντογάν και στο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), που είχε τον έλεγχο της Κωνσταντινούπολης για ένα τέταρτο του αιώνα. Ο Ιμάμογλου υπηρέτησε ως δήμαρχος μόλις για 18 ημέρες πριν ακυρωθεί το εκλογικό αποτέλεσμα και ανακληθεί η εντολή του λόγω φερόμενων παρατυπιών στις ψήφους. Η πρόκληση αυτή οδήγησε σε επανάληψη των εκλογών μερικούς μήνες αργότερα, τις οποίες ο Ιμάμογλου κέρδισε ξανά — αυτή τη φορά με μεγαλύτερη διαφορά.
Οι επόμενες εκλογές
Οι επόμενες προεδρικές εκλογές στην Τουρκία είναι προγραμματισμένες για το 2028. Ωστόσο, σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο 71χρονος Ερντογάν δεν μπορεί να είναι ξανά υποψήφιος. Για να αλλάξει αυτό, το κόμμα του (AKP) και οι σύμμαχοί του χρειάζονται κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Οι παρατηρητές εκτιμούν ότι η καταστολή των αντιπάλων και οι πρόσφατες κινήσεις για επαναπροσέγγιση με τους Κούρδους αυτονομιστές στοχεύουν στην αύξηση της λαϊκής υποστήριξης.
«Γίνεται όλο και πιο σαφές ότι ο Ερντογάν είναι διατεθειμένος να οδηγήσει την Τουρκία προς μια πλήρη απολυταρχία, απομακρύνοντάς την από το ανταγωνιστικό αυταρχικό μοντέλο που τη χαρακτήριζε την τελευταία δεκαετία», σχολιάζει ο Βολφάνγκο Πίκολι, συν-πρόεδρος της εταιρείας συμβούλων Teneo.
Μόνο φρένο οι αγορές και η οικονομία
Τι μπορεί να σταματήσει τον Ερντογάν; Οι αγορές που σπάνια κάνουν τα στραβά μάτια. Το κόστος δανεισμού της χώρας έχει εκτιναχθεί στα ύψη, με την απόδοση του 10ετους ομολόγου πάνω από το 30%.
Η λίρα δέχθηκε ανηλεές σφυροκόπημα μετά τη σύλληψη Ιμάμογλου και την αιμορραγία της ανέκοψαν μόνο οι παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας, που αναγκάστηκε να κάψει αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια και να αυξήσει δραστικά τα επιτόκια.
Το Χρηματιστήριο υπέστη τις μεγαλύτερες απώλειες από το 2008.
Η τουρκική οικονομία δεν στηρίζεται στην εξαγωγή πρώτων υλών, αλλά στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων και στον τουρισμό. Και αυτό που βλέπουν σήμερα οι επενδυτές τους τρομάζει και τους κάνει να τραπούν σε φυγή.
Πηγή:naftemporiki.gr
