Στο εργαστήριο της Ιατροδικαστικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, φοιτητές από 11 χώρες από όλο τον κόσμο εξετάζουν ανθρώπινα οστά.
Μέσα από αξονικές τομογραφίες, ανακατασκευές περιστατικών και μελέτες σκελετικών καταλοίπων, οι φοιτητές μαθαίνουν πώς να συνδυάζουν την ιατρική με την ανθρωπολογία και την απεικόνιση.
Πίσω από αυτό το πρωτοποριακό μεταπτυχιακό πρόγραμμα, που, όπως έχει γράψει το Cretalive, έχει μετατρέψει την Κρήτη σε σημείο αναφοράς για την ιατροδικαστική εκπαίδευση διεθνώς, βρίσκεται η επίκουρη καθηγήτρια Ιατροδικαστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ελενα Κρανιώτη.
«Το αγγλόφωνο πρόγραμμα Ιατροδικαστική, Ανθρωπολογία και Απεικόνιση (Forensic Medicine, Anthropology and Imaging) αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου μας, καθώς δεν υπάρχει κάποιο άλλο αντίστοιχου επιπέδου που να προσφέρει δυνατότητα εξειδίκευσης στην ιατροδικαστική απεικόνιση και ανθρωπολογία», τονίζει στην «Καθημερινή» η κ. Κρανιώτη, σημειώνοντας ότι σε αυτό συμμετέχουν περισσότεροι από 40 διδάσκοντες από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, καθώς και από άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Η Μονάδα Ιατροδικαστικής του Πανεπιστημίου Κρήτης αποτελεί το μοναδικό Τμήμα στην Ελλάδα που αξιοποιεί συστηματικά από το 2016 μεθόδους μεταθανάτιας απεικόνισης, κυρίως αξονική τομογραφία, αλλά και απλές ακτινογραφίες ή μαγνητική τομογραφία.
Μπορεί η απεικόνιση σε αυτόν τον κλάδο της ιατρικής να μη συνιστά «νέα ανακάλυψη» για την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, ωστόσο τα τελευταία χρόνια η χρήση της εξελίσσεται ραγδαία, τείνοντας να ενσωματωθεί στη διαδικασία της ιατροδικαστικής διερεύνησης περιστατικών, παγκοσμίως.
Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές αποκτούν πρόσβαση στην περίφημη Κρητική Οστεολογική Συλλογή που τους δίνει τη δυνατότητα να εκπαιδευτούν στην ανθρώπινη οστεολογία.
«Η Μονάδα του πανεπιστημίου μας αποτελεί το μοναδικό τμήμα στη χώρα μας που αξιοποιεί συστηματικά από το 2016 μεθόδους μεταθανάτιας απεικόνισης, κυρίως αξονική τομογραφία, αλλά και απλές ακτινογραφίες ή σε ειδικές περιπτώσεις μαγνητική τομογραφία», τονίζει η Ελληνίδα επιστήμονας.
Η χρήση αυτής της τεχνολογίας, όπως εξηγεί, δεν αντικαθιστά τη νεκροτομή, αλλά λειτουργεί συμπληρωματικά, προσφέροντας κρίσιμες πληροφορίες και ενισχύοντας τη διαγνωστική ακρίβεια.
Ανεκτίμητα πειστήρια
«Η αξονική τομογραφία αποτελεί τον “χρυσό κανόνα” για τον εντοπισμό ξένων σωμάτων, όπως βλήματα εντός του σώματος. Ταυτόχρονα, επιτρέπει την ανακατασκευή του συμβάντος, για παράδειγμα την πορεία μιας σφαίρας με σκοπό τον προσδιορισμό της κατεύθυνσης της βολής. Τέτοιου είδους πειστήρια, όπως αντιλαμβάνεστε, είναι ανεκτίμητα τόσο κατά την προανακριτική και ανακριτική διαδικασία όσο και για τη δικαστική παρουσίαση, καθώς μπορούν να υποκαταστήσουν “σκληρές” και “αιματηρές” εικόνες νεκρών σωμάτων».
Οπως κάθε καινοτομία που «ταρακουνά» το κατεστημένο, έτσι κι εδώ, οι προκλήσεις είναι πολλές. Οχι όμως και ανυπέρβλητες, λέει η καθηγήτρια.
«Βλέπουμε ότι η μέθοδος αρχίζει πλέον να γίνεται αποδεκτή από τις προανακριτικές αρχές της χώρας μας, οι οποίες πολύ συχνά πλέον ζητούν τη διενέργεια μεταθανάτιας αξονικής τομογραφίας, αναγνωρίζοντας την αξία των πληροφοριών που αυτή προσφέρει».
Η σημασία της Κρητικής Οστεολογικής Συλλογής
Η πρακτική εκπαίδευση αποτελεί θεμέλιο του προγράμματος. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές αποκτούν πρόσβαση στην περίφημη Κρητική Οστεολογική Συλλογή που τους δίνει τη δυνατότητα να εκπαιδευτούν στην ανθρώπινη οστεολογία, σε αναλυτικές μεθόδους ιατροδικαστικής ανθρωπολογίας, αλλά και στην περισυλλογή, διαχείριση και εξέταση σκελετικών υπολειμμάτων.
«Οι θανόντες που έχουν συμπεριληφθεί σε αυτήν με δικαστική άδεια, έζησαν μεταξύ 19ου και 20ού αιώνα και ως εκ τούτου αποτελούν εξαιρετικό παράδειγμα του σύγχρονου κρητικού πληθυσμού. Η κατάσταση διατήρησης των οστών επιτρέπει την ενδελεχή μελέτη των σκελετικών στοιχείων στο πλαίσιο εκπαιδευτικών αλλά και ερευνητικών δραστηριοτήτων. Ταυτόχρονα, η Συλλογή έχει αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη μιας σειράς επιστημονικών εργαλείων εκτίμησης του βιολογικού προφίλ –προσαρμοσμένων στον κρητικό πληθυσμό– που δύναται να χρησιμοποιηθούν από επαγγελματίες κατά την ιατροδικαστική διερεύνηση πραγματικών περιστατικών», εξηγεί η κ. Κρανιώτη.
Αυξανόμενο ενδιαφέρον
Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2023 με δέκα μεταπτυχιακούς φοιτητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Δύο χρόνια μετά, οι φοιτητές έχουν σχεδόν διπλασιαστεί. Οι δεκαπέντε από τους δεκαοκτώ που ξεκίνησαν στις αρχές Οκτωβρίου τα μαθήματα, προέρχονται από το εξωτερικό.
Πηγή: cretalive
