Μπορεί το αρμόδιο υπουργείο να εκκίνησε τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση των νέων ερευνών για υδρογονάνθρακες στα νότια της Πελοποννήσου μετά το ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε από την αμερικανική Chevron, ωστόσο αυτό το πρώτο βήμα δεν εγγυάται την ομαλή εξέλιξη της ερευνητικής διαδικασίας και το κυριότερο την πραγματοποίηση σε ορατό χρονικό διάστημα γεωτρήσεων.
Το αντίθετο μάλιστα, με βάση τη μέχρι τώρα εμπειρία, το δημόσιο και η αρμόδια αρχή ΕΔΕΥΕΠ μπορεί να προκηρύσσουν τους διαγωνισμούς και να αναθέτουν τις παραχωρήσεις, στη συνέχεια ωστόσο αφήνουν τους επενδυτές στο έλεος των χρόνιων παθογενειών, των αέναων δικαστικών προσφυγών και των άλλων γραφειοκρατικών καθυστερήσεων.
Εγκαταλείπονται επενδύσεις, φεύγουν επενδυτές
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια μετράμε την ακύρωση πολλών ερευνητικών πρότζεκτ υδρογονανθράκων, με τελευταίο αυτό του Κατακόλου όπως ανακοινώθηκε μαζί με το ενδιαφέρον της Chevron. Παράλληλα στο παρελθόν είχαμε και σημαντικές αποχωρήσεις επενδυτών που είχαν ενδιαφερθεί για την ελληνική αγορά και απηύδησαν με τις καθυστερήσεις και τα εμπόδια, όπως αυτή της ισπανικής Repsol.
Ενδεικτικό παράδειγμα οι έρευνες για φυσικό αέριο στα Ιωάννινα, οι οποίες λόγω καθυστερήσεων και προσφυγών κράτησαν 11 ολόκληρα χρόνια, με τον παραχωρησιούχο, την εταιρεία Energean στο τέλος να σηκώνει τα χέρια ψηλά και να μη ζητά νέα παράταση εγκαταλείποντας την επένδυση. Υπό κανονικές συνθήκες και βάσει νόμου η ερευνητική περίοδος έπρεπε να κρατήσει για 3+2+3 χρόνια και στη συνέχεια να προχωρήσει η γεώτρηση. Ωστόσο λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών και των προσφυγών στα 11 χρόνια δεν είχε ακόμη βγει λευκός καπνός για το έργο.
Προβλήματα αντιμετωπίζουν ακόμη και εκείνοι που δεν έχουν εγκαταλείψει τις ερευνητικές τους προσπάθειες: όπως η ExxonMobil στην Κρήτη, η οποία έπρεπε να περιμένει 1 χρόνο για να εκδοθεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, 1,5 χρόνο για να εγκριθεί, χωρίς ακόμη να έχει οριστικό αποτέλεσμα καθώς έχει υπάρξει προσφυγή που θα χρειαστεί διάστημα από 3 έως 5 χρόνια μέχρις ότου εκδοθεί η απόφαση.
Σε άλλες περιπτώσεις είχαμε το Δημόσιο να έρχεται σε αντίφαση με τον εαυτό του όπως συνέβη με την γεώτρηση στο Κατάκολο. Έτσι ενώ τον Οκτώβριο του 2016 το Δημόσιο ενέκρινε την διενέργεια χερσαίας οριζόντιας γεώτρησης από συγκεκριμένο οικόπεδο το οποίο παραχωρήθηκε στον παραχωρησιούχο, μετά από λίγους μήνες το υπουργείο Γεωργίας έβαλε το συγκεκριμένο οικόπεδο στους δασικούς χάρτες. Ακολούθησε ένσταση και η εκδίκαση της υπόθεσης έγινε δύο χρόνια αργότερα.
Τα προβλήματα δε σταματούν εδώ, αλλά επεκτείνονται και σε άλλες παθογένειες και γραφειοκρατικά εμπόδια. Για παράδειγμα παρά το γεγονός ότι από το 2011 υπάρχει νόμος για τους υδρογονάνθρακες, εντούτοις ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει η δυνατότητα σε κανένα λιμάνι της χώρας να συμπεριληφθεί η λειτουργία της υποστήριξης γεωτρήσεων για υδρογονάνθρακες. Το μοναδικό λιμάνι που ξεκίνησε να συμπεριλάβει την εν λόγω δραστηριότητα είναι αυτό της Πάτρας, που κατέθεσε το Νοέμβριο του 2022 το σχετικό αίτημα, το οποίο και εγκρίθηκε το Νοέμβριο του 2022 από την ΕΣΑΛ (Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων). Έκτοτε αναμένεται η έκδοση του αναγκαίου προεδρικού διατάγματος, με αποτέλεσμα αυτή η καθυστέρηση να αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους που εγκαταλείφθηκε η παραχώρηση του Πατραϊκού.
Γολγοθάς περιμένει τη Chevron
Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές ότι ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της περιοχής νότια της Πελοποννήσου στη Chevron αποτελεί ένα πρώτο μικρό βήμα και στη συνέχεια έρχεται ένας κανονικός Γολγοθάς για την αμερικανική εταιρεία ή τον όποιο άλλο παραχωρησιούχο επιλεγεί.
Ένα πρώτο δείγμα γραφής θα δοθεί από το Δημόσιο και την ΕΔΕΥΕΠ από το πόσο χρόνο θα πάρει η έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Στη συνέχεια θα πρέπει να ακολουθήσει και άλλη μελέτη για τη διενέργεια των τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών, εναντίον των οποίων είναι πιθανόν να υπάρξουν δικαστικές προσφυγές από περιβαλλοντικές οργανώσεις. Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και εάν αποφασιστεί η διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης, δηλαδή θα πρέπει να υποβληθούν και να εγκριθούν οι περιβαλλοντικές μελέτες και φυσικά να εκδικαστούν πιθανές προσφυγές. Όπως σχολιάζουν άνθρωποι της αγοράς με γνώση της ελληνικής πραγματικότητας για να προχωρήσουν ουσιαστικά οι έρευνες και να πάμε στο επόμενο βήμα των γεωτρήσεων και της εκμετάλλευσης θα πρέπει να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο στη χώρα με στόχο να μειωθούν οι καθυστερήσεις εξαιτίας παρεμβάσεων τρίτων. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό του έτερου μεγάλου αμερικανικού παίκτη που δραστηριοποιείται στις έρευνες στη χώρα μας, αυτό της ΕΧΧΟΝ. Όσο διάστημα στην Ελλάδα βρίσκεται εν μέσω χρονοβόρων διαδικασιών, γραφειοκρατικών χρονοτριβών και δικαστικών προσφυγών στην Κύπρο βρίσκεται ήδη στη φάση της διενέργειας γεώτρησης.
Πηγή:capital.gr
