Αγριεύει ο νέος ΚΟΚ: Από πρόστιμα των 1500 ευρώ μέχρι και φυλάκιση

Μεγάλες αλλαγές φέρνει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

Συγκεκριμένα, οι ποινές που θα επιβάλλονται για τις παραβάσεις, με βάση την επικινδυνότητα, θα αφορούν τον οδηγό (χρηματικό πρόστιμο, αφαίρεση διπλώματος) και όχι το όχημα (αφαίρεση άδειας κυκλοφορίας), αφού αυτό μπορεί να χρησιμοποιείται από περισσότερους από έναν οδηγούς.

Το νέο πλαίσιο τίθεται σε διαβούλευση «με γνώμονα την οδική ασφάλεια και την προστασία της ανθρώπινης ζωής, αλλά και σύμφωνα με τις ανάγκες της σύγχρονης κινητικότητας και τη σταδιακή ψηφιοποίηση των διαδικασιών», σύμφωνα με το υπουργείο.

Στόχος είναι η συμμόρφωση των οδηγών, η επιβολή δίκαιων ποινών που να αντιστοιχούν στη σοβαρότητα / επικινδυνότητα της κάθε παράβασης, αλλά και η διασφάλιση της είσπραξης των προστίμων.

Ποινές ανάλογες των παραβάσεων στον νέο ΚΟΚ

Οι ποινές πρέπει να είναι ανάλογες των παραβάσεων και κατατάσσονται ως προς την επικινδυνότητά τους σε:

• αυτές που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό ατύχημα (π.χ. η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, η υπερβολική ταχύτητα ή η αντικανονική προσπέραση, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ).
• λιγότερο επικίνδυνες παραβάσεις (π.χ. παράνομη στάθμευση και διοικητικές παραβάσεις, όπως η οδήγηση χωρίς ο οδηγός να φέρει μαζί του τα νόμιμα έγγραφα).

Επίσης, προβλέπεται κλιμάκωση των ποινών για τους οδηγούς που υποπίπτουν συχνά σε παραβάσεις.

Ακόμη, ορίζεται ο τρόπος πληρωμής των προστίμων έτσι ώστε να διευκολύνεται η διαδικασία αποπληρωμής τους χωρίς σύνθετες γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Ιδιαίτερη μέριμνα αποδίδεται στην επιβολή ποινών και την είσπραξη προστίμων για παραβάσεις επαγγελματιών οδηγών άλλων χωρών, με επιτόπου ολοκλήρωση της διαδικασίας στο σημείο ελέγχου και καταγραφής της παράβασης.

Η ανώτατη ταχύτητα

Προσδοκάται ότι η μείωση του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου ταχύτητας των οχημάτων εντός κατοικημένων περιοχών από τα 50 χλμ/ώρα στα 30 χλμ/ώρα (εκτός αν ορίζεται αλλιώς με ειδική σήμανση) θα επιφέρει σημαντική μείωση των τροχαίων ατυχημάτων στις αστικές περιοχές, εκεί όπου παρατηρείται αυξημένη κυκλοφορία ευπαθών χρηστών της οδού (πεζοί, ποδήλατα, ΕΠΗΟ, μοτοσικλέτες) και καταγράφονται τα περισσότερα ατυχήματα.

Διευκρινίζεται ότι σε μονόδρομους στους οποίους υπάρχουν δύο (2) τουλάχιστον λωρίδες κυκλοφορίας διαχωριζόμενες με κατά μήκος διαγραμμίσεις και σε οδούς διπλής κατεύθυνσης, μέσα στις κατοικημένες περιοχές, διατηρείται το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας των πενήντα (50) χιλιομέτρων την ώρα, εκτός αν άλλως ορίζεται με ειδική σήμανση.

Τέλος, ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τους ευάλωτους χρήστες της οδού (πεζοί, μεταφορά παιδιών, κ.λπ.), οι οποίοι έχουν αυξημένες ανάγκες ασφάλειας που πρέπει να καλύπτονται από ειδικές ρυθμίσεις. Οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν και στη συμπεριφορά των ίδιων όσο και τη συμπεριφορά των υπολοίπων χρηστών της οδού απέναντί τους.

Έτσι, μια σειρά παραβάσεων του ΚΟΚ χαρακτηρίζονται ως αντικοινωνικές και επιφέρουν επιπρόσθετα διοικητικά μέτρα.

Οι βασικές αλλαγές στον νέο ΚΟΚ

Συνοπτικά, τα βασικά σημεία στο Σχέδιο Νόμου «Νέο Κυρωτικό Πλαίσιο του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και Λοιπές Διατάξεις για την Ασφαλή Κινητικότητα», συνοψίζονται στα εξής:

Ο εξορθολογισμός των ποινών και η κατηγοριοποίηση των παραβάσεων ανάλογα με την επικινδυνότητα, καθώς και η επιβολή κυρώσεων που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις και ενισχύουν τον αποτρεπτικό χαρακτήρα τους.

Η κατηγοριοποίηση των παραβάσεων σε τρεις βασικές κατηγορίες καθιστά το κυρωτικό πλαίσιο ρεαλιστικότερο και ευκολότερα εφαρμόσιμο από τα όργανα ελέγχου και πιο κατανοητό από τους πολίτες.

• Για τις σοβαρότερες παραβάσεις που αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων τίθενται αποτρεπτικές κυρώσεις (πρόστιμα και διοικητικά μέτρα) προκειμένου να περιοριστούν δραστικά.
• Η θέσπιση της υποτροπιάζουσας παραβατικής και αντικοινωνικής οδικής συμπεριφοράς και η αυστηροποίηση – κλιμάκωση του κυρωτικού πλαισίου για την αποτροπή τους αποσκοπεί στη βελτίωση της ασφαλούς οδικής συμπεριφοράς.
• Η απενοχοποίηση του οχήματος (δεν αφαιρούνται τα στοιχεία του οχήματος) για παραβάσεις που αφορούν σε επικίνδυνες οδηγικές συμπεριφορές για τις οποίες πλέον τιμωρείται μόνο ο παραβάτης οδηγός (χρηματικό πρόστιμο, αφαίρεση άδειας οδήγησης, βαθμοί ποινής ΣΕΣΟ).
• Η μείωση της ανώτατης ταχύτητας κίνησης εντός του αστικού ιστού και σε οδούς γειτονιάς στα 30 χλμ/ώρα, υπό τις ειδικές προϋποθέσεις που προβλέπονται κατά περίπτωση.
• Η διαμόρφωση συνθηκών βιώσιμης αστικής κινητικότητας μέσω της μείωσης της ταχύτητας ενισχύεται με την παραχώρηση ζωτικού χώρου σε οχήματα μικροκινητικότητας και μηχανοκίνητα δίκυκλα στην κυκλοφορία και τη στάθμευση (κανόνες για υπό όρους διήθηση, χώρος αναμονής στις διασταυρώσεις, πρόβλεψη χώρων στάθμευσης).

Συνδυαστικά με το ανωτέρω, αυστηροποιείται το κυρωτικό πλαίσιο για τα οχήματα μικροκινητικότητας και τα μηχανοκίνητα δίκυκλα, καθώς η χρήση του κράνους και η τήρηση των ορίων ταχύτητας είναι αδιαπραγμάτευτα και τιμωρούνται αυστηρά.

Αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για τη διεύρυνση της δυνατότητας αξιοποίησης τεχνικών ή ηλεκτρονικών μέσων για τη διαπίστωση των παραβάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (κάμερες στα λεωφορεία).

Το διάστημα της δημόσιας διαβούλευσης του νέου ΚΟΚ ορίστηκε σε τρεις εβδομάδες.

Παραδείγματα με τις κατηγορίες των παραβάσεων του νέου Κ.Ο.Κ.

ΧΑΜΗΛΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ

(30 ευρώ):

• Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη πεζών (από πεζό).
• Μη παραχώρηση επαρκούς χώρου για τη διέλευση ανερχόμενου οχήματος, σε οδούς μεγάλης κλίσης, που η διέλευση των οχημάτων που έρχονται αντίθετα είναι αδύνατη ή δυσχερής.
• Αντικανονικό άνοιγμα θυρών οχήματος.
• Οδηγός οχήματος που δεν φέρει τα απαιτούμενα έγγραφα (το πρόστιμο επιβάλλεται για κάθε έγγραφο που λείπει).

(30 ευρώ – 30 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

• Παραβίαση ρυθμιστικών πινακίδων: Aπαγoρεύεται το κορνάρισμα [εκτός για απoφυγή δυστυχήματoς], Oδός υπoχρεωτικής διέλευσης πoδηλάτων [απαγoρευμένης της διέλευσης άλλων oχημάτων]),Oδός υπoχρεωτικής διέλευσης πεζών, Aπoκλειστική διέλευση λεωφoρείων ή τρόλλεϋ.
• Παραβάσεις διαγραμμίσεων – Κίνηση σε λωρίδα κυκλοφορίας η οποία έχει πινακίδες σήμανσης ή λέξεις ή σύμβολα επί του οδοστρώματος, όπως λεωφορεία, ταξί και ποδήλατα, αν δεν οδηγούν οχήματα της κατηγορίας αυτής
• Μη παραχώρηση προτεραιότητας για τη διέλευση μέσων μαζικής μεταφoράς, πoδηλάτων ή μoτoπoδηλάτων.
• Στάθμευση οχήματος στο οδόστρωμα προ της εισόδου σε νοσοκομεία, κλινικές και σταθμούς πρώτων βοηθειών γενικά.

(30 ευρώ – 10 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

• Μη χρήση ή και μη έγκαιρη χρήση δεικτών κατεύθυνσης (φλας) πριν από ελιγμό.
• Μη μείωση ταχύτητας ενόψει οχήματος που προτίθεται να αλλάξει κατεύθυνση.
• Παρατεταμένη χρήση κόρνας.
• Πρόκληση κινδύνων για την κυκλοφορία κατά την έλξη οχημάτων.

ΜΕΣΑΙΑΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ

(150 ευρώ):

• Οδηγός θέτει σε κυκλοφορία και οδηγεί μεταφορικό ή άλλης χρήσεως μέσο που δεν ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 2 του ΚΟΚ.
• Υπέρβαση ορίου ταχύτητας έως 20 χλμ/ώρα.

(150 ευρώ – 30 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

• Κίνηση σε πλατείες, πεζόδρομους, πεζοδρόμια, νησίδες ασφαλείας κ.λπ.
• Χρήση λωρίδας έκτακτης ανάγκης (Λ.Ε.Α.), εξαιρουμένης ακινητοποίησης οχήματος από βλάβη ή άλλη αιτία.
• Στάση ή στάθμευση οχήματος σε ράμπα διάβασης ατόμων με αναπηρία ή οδηγός τυφλών και σε απόσταση μικρότερη από 0,50 μ. εκατέρωθεν αυτών και σε χώρους στάθμευσης αποκλειστικά για ΑμεΑ.
• Συμπεριφορά οδηγού που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τους πεζούς.
• Παρεμπόδιση αυτοκινήτων άμεσης ανάγκης.

(150 ευρώ – 20 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

• Μη συμμόρφωση με τις υποδείξεις και τα σήματα των τροχονόμων
• Παραβίαση της απαγόρευσης διάβασης
• Προσπέρασμα με πρόκληση κινδύνου ή παρακώλυση κυκλοφορίας και χωρίς έγκαιρη προειδοποίηση
• Υπέρβαση ορίου ταχύτητας άνω των 20 χλμ/ώρα (και μέχρι 30 χλμ/ώρα)
• Μη εφοδιασμός τρίτροχου οχήματος, μοτοσικλέτας και μοτοποδήλατου επιβατηγού οχήματος Ι.Χ και φορτηγού οχήματος έως τρεισήμισι (3,5) τόνους με κατάλληλα ελαστικά

(150,00 ευρώ – 50 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

• Μη διευκόλυνση κυκλοφορίας τραμ.

ΥΨΗΛΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ

(350 ευρώ):

• Απόθεση ή εγκατάλειψη ή η απόρριψη αντικειμένων ή υλικών στις οδούς, που παρακωλύουν, έστω και κατ’ ελάχιστο την κυκλοφορία των πεζών και των οχημάτων, ως και τη στάθμευση των οχημάτων ή/και ουσιών ή υλικών, τα οποία μπορούν να καταστήσουν την οδό ολισθηρή (π.χ. νερά, λάδια, ασβέστης κ.λπ.).
• Απόρριψη χωμάτων ή άχρηστων υλικών στην οδό (οδοστρώματα, ερείσματα, πεζοδρόμια, πεζόδρομους, τάφρους κ.λπ.)
• Προσωρινή ή διαρκής κατάληψη τμήματος του oδoστρώματoς με εγκαταστάσεις ή εμπόδια, ιδιαίτερα αν με αυτά παρεμποδίζεται η κυκλοφορία, η επιτρεπόμενη στάση ή στάθμευση οχημάτων ή περιορίζεται η ορατότητα αυτών πoυ χρησιμοποιούν τις οδούς
• Οδήγηση με Πιστοποιητικό Επαγγελματικής Ικανότητας (Π.Ε.Ι.) που έχει λήξει η ισχύς του.

(350 ευρώ – 30 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

• Μη χρήση ζώνης – Κράνους (οδηγός)
• Μη παραχώρηση προτεραιότητας σε σιδηροδρομικό ή τροχιοδρομικό (τραμ) όχημα

(350 ευρώ – 30 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης και στοιχείων κυκλοφορίας οχήματος):

• Αλλοίωση στον μηχανισμό ταχογράφου
• Μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων που δεν είναι στερεωμένα και ασφαλισμένα με κατάλληλα κλειδιά (κλείστρα) ενσωματωμένα στο όχημα.
• Εκπρόθεσμη προσκόμιση οχήματος για τακτικό ή έκτακτο τεχνικό έλεγχο (πλην φορτηγών) (η αφαίρεση στοιχείων κυκλοφορίας επιβάλλεται στον ιδιοκτήτη)
• Κυκλοφορία μηχανοκίνητου οχήματος χωρίς απογραφή και ταξινόμηση (πλην φορτηγών)
• Πινακίδες αριθμού κυκλοφορίας μη ευκρινώς ορατές, μη αναγνωρίσιμες από τεχνικά μέσα ή με μη αντανακλαστικό επί αυτών υλικό.

(350 ευρώ – 30 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

• Χρήση κινητού τηλεφώνου
• Υπέρβαση ορίου ταχύτητας:
  – άνω των 30 χλμ/ώρα,
  – άνω των 150 χλμ/ώρα σε αυτοκινητόδρομο,
  – άνω των 130 χλμ/ώρα σε οδό ταχείας κυκλοφορίας,
  – άνω των 120 χλμ/ώρα στο λοιπό οδικό δίκτυο
• Πρόκληση κινδύνου, παρακώλυση συγκοινωνίας
• Μη παραχώρηση προτεραιότητας
• Οπισθοπορεία σε αυτοκινητόδρομό και σε οδό ταχείας κυκλοφορίας
• Οδήγηση υπό την επίδραση αλκοόλ.

(350 ευρώ – 60 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης και 30 ημέρες αφαίρεση στοιχείων κυκλοφορίας οχήματος):

• Εκπομπή ρύπων ή θορύβου πέραν των επιτρεπόμενων ορίων

(350 ευρώ – 60 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

• Μη διακοπή πορείας προ ισόπεδης σιδηροδρομικής διάβασης χωρίς μπάρες ή φωτεινή σηματοδότηση με σήμανση

(350 ευρώ – 30 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης και 30 ημέρες αφαίρεση στοιχείων κυκλοφορίας οχήματος & ποινή φυλάκισης):

• Παραποίηση, αλλοίωση στοιχείων αναγνώρισης πλαισίου και κινητήρα
• Κυκλοφορία και οδήγηση χωρίς άδεια κυκλοφορίας.

(350 ευρώ – 30 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης & ποινή φυλάκισης):

• Άρνηση ακινητοποίησης οχήματος σε υπόδειξη τροχονόμου
• Θέση σε κυκλοφορία και οδήγηση χωρίς άδεια κυκλοφορίας (αγροτικό μηχάνημα, μηχάνημα έργων) ή που έχει αφαιρεθεί
• Μεταβολή κατόχου ή κύριων χαρακτηριστικών οχήματος χωρίς νέα άδεια
• Οδήγηση χωρίς ισχύουσα ελληνική άδεια της κατάλληλης κατηγορίας ή που έχει ανακληθεί ή αφαιρεθεί για οποιονδήποτε λόγο.

ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Κατηγορία παράβασης Ε4

(700 ευρώ – 30 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης)

• 4 (3) Παραβίαση ρυθμιστικής πινακίδας: Ρ-2 (Υποχρεωτική διακοπή πορείας) STOP
• 6 (1) Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη
• 12 (8) Οδήγηση οδικών οχημάτων για επίδειξη ικανότητας, εντυπωσιασμό, ανταγωνισμό ή τέλεση αυτοσχέδιων αγώνων. (κόντρες) &
• 19 (5) Συναγωνισμός οδηγών στην ταχύτητα (κόντρες)
• 17 (3) Προσπέρασμα
  – (περ. α’) όταν κάποιος από τους οδηγούς πoυ ακολουθούν αυτόν πoυ προτίθεται να προσπεράσει άρχισε ήδη τo προσπέρασμα
  – (περ. β’) όταν o οδηγός πoυ προπορεύεται στην αυτή λωρίδα κυκλοφορίας δώσει σήμα ότι προτίθεται να προσπεράσει άλλον
  – (περ. ε’) αμέσως προ ή επί ισόπεδου σιδηροδρομικής διάβασης χωρίς κινητά φράγματα, εκτός αν η οδική κυκλοφορία ρυθμίζεται από φωτεινούς σηματοδότες, όπως αυτοί που χρησιμοποιούνται στους ισόπεδους οδικούς κόμβους.
  – (περ. στ’) αμέσως προ ή σε διάβαση πεζών, η οποία έχει σημανθεί ως διάβαση πεζών στο οδόστρωμα ή με πινακίδα σήμανσης
  – (περ. ζ’) μέσα στις σήραγγες με μία λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση
• 17 (4) Προσπέρασμα σε οδόστρωμα διπλής κατεύθυνσης και κατά την προσέγγιση σε κυρτή αλλαγή κλίσης ή σε στροφές με ανεπαρκή ορατότητα, εκτός αν υπάρχει στα σημεία αυτά διαχωριστική νησίδα ή δύο τουλάχιστον λωρίδες κυκλοφορίας προς την κατεύθυνση αυτού που προσπερνά, οι οποίες ορίζονται με κατά μήκος διαγραμμίσεις, το δε προσπέρασμα γίνεται χωρίς να εγκαταλείψει ο οδηγός τις λωρίδες κυκλοφορίας που σημειώνονται ως κλειστές γι’ αυτούς που έρχονται αντίθετα.
• 20 (12) Υπέρβαση ορίου ταχύτητας άνω των 50 χλμ/ώρα

(700 ευρώ – 90 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης):

42 (7) Αλκοόλ

• (περ. β’) Οδήγηση υπό την επίδραση αλκοόλ, συγκέντρωση στο αίμα (εκπνεόμενο αέρα): 0,80 g/l έως 1,10 g/l (0,40 mg/l έως 0,60 mg/l)

Κατηγορία παράβασης Ε4 & (π)

(1.200 ευρώ – 180 ημέρες αφαίρεση άδειας οδήγησης & ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) μηνών) & [(1) Ακινητοποίηση οχήματος υποχρεωτικά και φύλαξη του, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 46 του ΚΟΚ και των, κατ’ εξουσιοδότηση αυτού, εκδιδόμενων αποφάσεων. (42 §7, περ.δ.) (2) Η ΑΟ επιστρέφεται μετά την παρέλευση συνολικού χρόνου αφαίρεσής της, μόνο με την προσκόμιση αποδεικτικού καταβολής του διοικητικού προστίμου ή διακανονισμού.]

(6) Άρνηση για υποβολή σε έλεγχο για διαπίστωση ύπαρξης στον οργανισμό οινοπνεύματος, είτε διά αιμοληψίας είτε με χρήση συσκευής αλκοολομέτρου (τεκμαίρεται ότι η συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα του είναι άνω του 1,10 gr./l. σύμφωνα με τη μέθοδο της αιμοληψίας – επιβάλλονται οι κυρώσεις περ.γ’, της παρ.7 του άρθρου 42 ΚΟΚ))

42 (7) Αλκοόλ

(περ. γ’) Οδήγηση υπό την επίδραση αλκοόλ, συγκέντρωση στο αίμα (εκπνεόμενο αέρα): άνω του 1,10 g/l (>0,60 mg/l )

(1.500 ευρώ & ποινή φυλάκισης έως δώδεκα (12) μήνες)

9. Παράλειψη τοποθέτησης, συντήρησης σήμανσης εργασιών που εκτελούνται στις οδούς και παράλειψη αφαίρεσης μετά την ολοκλήρωση μέσων σήμανσης εκτελούμενων εργασιών.