Ριζικές αλλαγές στην αγορά κατοικίας φέρνει από την 1η Ιανουαρίου 2026 η εφαρμογή του νόμου 5222/2025, ο οποίος βάζει οριστικό τέλος στην πληρωμή ενοικίων με μετρητά. Το άρθρο 210 του νέου πλαισίου επιβάλλει αποκλειστική καταβολή των μισθωμάτων μέσω τραπεζικών λογαριασμών, για όλες τις μισθώσεις – νέες και υφιστάμενες.
Η πληρωμή σε μετρητά παύει να θεωρείται νόμιμη διαδικασία, ενώ η κατάθεση πρέπει να γίνεται σε λογαριασμό που έχει δηλωθεί στην ΑΑΔΕ, ώστε να υπάρχει πλήρης δυνατότητα ηλεκτρονικής επαλήθευσης.
Η αλλαγή αυτή αποτελεί έναν υποχρεωτικό εκσυγχρονισμό για την αγορά ακινήτων. Οι ιδιοκτήτες που συνεχίζουν να λαμβάνουν ενοίκια «στο χέρι» κινδυνεύουν να χάσουν τη φορολογική έκπτωση 5%, ενώ οι ενοικιαστές που δεν χρησιμοποιούν τραπεζικό λογαριασμό ενδέχεται να στερηθούν σημαντικές κρατικές παροχές, όπως το επίδομα ενοικίου. Παράλληλα, τα ποσά από ενοίκια δεν υπάγονται στο ακατάσχετο των 1.250 ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι μπορούν να κατασχεθούν άμεσα σε περίπτωση οφειλών, εκτός αν ο ιδιοκτήτης έχει δηλώσει συγκεκριμένο λογαριασμό ως μοναδικό ακατάσχετο.
Η νέα διαδικασία απαιτεί επίσης τη χρήση λογαριασμού που ανήκει αποκλειστικά στον εκμισθωτή. Η χρήση λογαριασμών τρίτων – συγγενών, δικηγόρων ή διαχειριστών – απαγορεύεται πλήρως, ενώ η ΑΑΔΕ ετοιμάζει νέα πλατφόρμα για τη δήλωση των IBAN μέσα στο 2025. Στους κοινούς λογαριασμούς το όνομα του ιδιοκτήτη πρέπει να εμφανίζεται πρώτο, ενώ στις περιπτώσεις συνιδιοκτησίας κάθε ιδιοκτήτης πρέπει να δηλώνει δικό του λογαριασμό, ώστε να λαμβάνει το ποσό που του αναλογεί. Για να διατηρηθεί η έκπτωση του 5%, όλα τα μισθώματα πρέπει να έχουν καταβληθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου του αντίστοιχου φορολογικού έτους.
Κυρώσεις, έλεγχοι και επιπτώσεις στην αγορά
Η ΠΟΜΙΔΑ τονίζει ότι η άρνηση ενοικιαστή να καταβάλει εγκαίρως το μίσθωμα μέσω τραπεζικής οδού θεωρείται μη πληρωμή, δίνοντας στον ιδιοκτήτη το δικαίωμα να κινηθεί νομικά και να ζητήσει την απόδοση του μισθίου. Από την πλευρά των ενοικιαστών, η μη συμμόρφωση μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια επιδόματος ενοικίου, αλλά και σε αποκλεισμό από άλλες στεγαστικές ή κοινωνικές ενισχύσεις. Οι ιδιοκτήτες που δεν τηρούν τους νέους κανόνες όχι μόνο χάνουν τα φορολογικά οφέλη, αλλά ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με φορολογικούς ελέγχους και αναδρομικές επιβαρύνσεις, καθώς το νέο πλαίσιο επιτρέπει στην ΑΑΔΕ αυξημένη εποπτεία και άμεση διασταύρωση όλων των πληρωμών.
Η νέα πραγματικότητα αλλάζει και τον τρόπο που ελέγχονται οι ανεπίσημες μισθώσεις. Με όλες τις συναλλαγές να περνούν πλέον από το τραπεζικό σύστημα, η δυνατότητα εντοπισμού «μαύρων» ενοικίων αυξάνεται σημαντικά, κάτι που – σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς – αναμένεται να μειώσει τις αδήλωτες μισθώσεις και να ενισχύσει την νομιμότητα και την προστασία των συμβαλλομένων.
Η μεγάλη φορολογική αλλαγή από το 2026
Σε παράλληλη τροχιά κινείται και η νέα φορολογική κλίμακα για τα εισοδήματα από ακίνητα. Από το φορολογικό έτος 2026 εισάγεται η ενδιάμεση κλίμακα 25% για εισοδήματα από 12.000 έως 24.000 ευρώ, δημιουργώντας πρόσθετη επιβάρυνση για τους ιδιοκτήτες της «μεσαίας κατηγορίας». Τα εισοδήματα έως 12.000 ευρώ θα εξακολουθούν να φορολογούνται με 15%, εκείνα έως 36.000 ευρώ με 35%, ενώ για τα υψηλότερα ισχύει ο συντελεστής 45%. Η ΠΟΜΙΔΑ έχει ήδη καταθέσει αντιπροτάσεις, ζητώντας εξορθολογισμό των συντελεστών, εκτιμώντας ότι η υπερφορολόγηση ενδέχεται να συρρικνώσει περαιτέρω την προσφορά διαθέσιμων κατοικιών προς ενοικίαση.
Το νέο πλαίσιο, σε συνδυασμό με την κατάργηση των μετρητών, διαμορφώνει ένα περιβάλλον αυστηρότερου ελέγχου, με στόχο τη βελτίωση της λειτουργικότητας της αγοράς μισθώσεων και τη σταδιακή μείωση των αδήλωτων εισοδημάτων.
Πηγή: ΗΜΕΡΗΣΙΑ
