Ο Σαμαράς καταγγέλλει – το Μητσοτάκη… – για το λουκέτο στα ΕΛΤΑ αλλά υπέγραψε το κλείσιμο της ΕΡΤ σε μια νύχτα
Η επικριτική τοποθέτηση του πρώην πρωθυπουργού για το κλείσιμο 204 υποκαταστημάτων των ΕΛΤΑ αναζωπυρώνει τη μνήμη μιας απόφασης του 2013 που είχε προκαλέσει έντονες κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις — και ανοίγει ξανά τη συζήτηση για τη σχέση κόστους, δημόσιας παρουσίας και συμβόλων κράτους.
Η χθεσινή δημόσια παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, με την οποία ζητάει να επανεξεταστεί η απόφαση για το κλείσιμο 204 υποκαταστημάτων των ΕΛΤΑ, έχει σαφή πολιτικό και συμβολικό βάρος: «ο συμβολισμός αυτής της κίνησης υπερβαίνει κατά πολύ τα όποια λογιστικά σχέδια μιας επιχείρησης», έγραψε, υπερασπιζόμενος την παρουσία του κράτους στην περιφέρεια και την ακριτική Ελλάδα.
Ωστόσο, η παρέμβαση αποκτά άλλη διάσταση αν την τοποθετήσουμε μέσα σε μια ευρύτερη ιστορική και κυβερνητική συγκυρία. Ως πρωθυπουργός το 2013, ο κ. Σαμαράς ήταν επικεφαλής μίας κυβέρνησης που προχώρησε αιφνιδιαστικά στο κλείσιμο της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης ΕΡΤ, μια απόφαση που προκάλεσε κύματα διαμαρτυριών, διεθνή σχόλια και αιχμές για την αιφνιδιαστική διακοπή δημόσιας υπηρεσίας. Η απόφαση αυτή αιτιολογήθηκε τότε με όρους εξορθολογισμού δαπανών και «μειωμένης αποδοτικότητας» — αιτίες παρόμοιες με τις οποίες σήμερα η διοίκηση των ΕΛΤΑ επικαλείται το κλείσιμο συγκεκριμένων καταστημάτων.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της θητείας εκείνης, ο σημερινός πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης είχε αναλάβει το χαρτοφυλάκιο της Διοικητικής Μεταρρύθμισης — επομένως οι πολιτικές επιλογές της περιόδου δεν ήταν αποκομμένες από ευρύτερες κυβερνητικές στρατηγικές για τη δημόσια διοίκηση και τις «ζημιογόνες» δομές του κράτους.
Αυτός ο ιστορικός παραλληλισμός δεν λειτουργεί απλώς ως εύκολο «εύρημα» για πολιτική αντιπαράθεση. Θίγει ένα θεμελιώδες ερώτημα: πότε η αναγκαιότητα οικονομικής βιωσιμότητας μιας δημόσιας επιχείρησης υπερτερεί του ρόλου της ως φορέα δημόσιας παρουσίας, κοινωνικής συνοχής και πρόσβασης σε υπηρεσίες — ειδικά σε απομακρυσμένες ή ευπαθείς περιοχές; Στην περίπτωση των ΕΛΤΑ, η διοίκηση υποστηρίζει ότι τα 204 υποκαταστήματα είχαν «ελάχιστη εμπορική δραστηριότητα» και επιβάρυναν τον οργανισμό με σημαντικές ζημίες, ενώ υποστηρίζει και εναλλακτικούς τρόπους εξυπηρέτησης (κινητές μονάδες, ταχυδρόμοι, συνεργαζόμενα σημεία).
Από την άλλη πλευρά, η απόφαση να κλείσει ένα δίκτυο που λειτουργεί ως «πρόσωπο» του κράτους στην τοπική κοινωνία δεν είναι ουδέτερη. Η δημόσια παρουσία των ταχυδρομείων, των τοπικών υπηρεσιών, των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων έχει συμβολική — και πρακτική — σημασία που δύσκολα μετριέται μόνο σε ισολογισμούς. Αυτή ακριβώς η αντίφαση είναι που κάνει την κριτική του κ. Σαμαρά πολιτικά επικίνδυνη για τον ίδιο: ο ίδιος ως πρωθυπουργός πήρε αποφάσεις που σήμερα εξηγούνται με παρόμοια επιχειρήματα κόστους και εξορθολογισμού — με συνέπειες που γνωρίζουμε τι ακολούθησαν σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.
Συνεπώς, η παρέμβαση Σαμαρά έχει δύο αναγνώσεις που δεν αλληλοαποκλείονται: η πρώτη — και εύλογη — είναι η υπεράσπιση της δημόσιας παρουσίας και της πρόσβασης σε υπηρεσίες· η δεύτερη είναι η ανάγκη για συνέπεια και αυτοκριτική από πολιτικούς που, όταν βρέθηκαν στο τιμόνι, εφάρμοσαν παρόμοιες πολιτικές. Η δημόσια συζήτηση οφείλει να συνδυάσει και τα δύο: να αναγνωρίζει την οικονομική πραγματικότητα των οργανισμών και ταυτόχρονα να διασφαλίζει ότι οι αποφάσεις για κλείσιμο δομών συνοδεύονται από ρεαλιστικά σχέδια εξυπηρέτησης, προστασίας ευπαθών ομάδων και ανακούφισης των τοπικών κοινοτήτων.
Τέλος, αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι η πολιτική ευθύνη δεν εξαντλείται σε μια ρητορική καταγγελία από την αντιπολίτευση. Όταν η κριτική ανάγεται σε αίτημα επανεξέτασης, είναι λογικό να αναμένουμε συγκεκριμένες προτάσεις εναλλακτικής πολιτικής — όχι μόνον καταγγελία. Ο κ. Σαμαράς, που σήμερα ζητά αναδίπλωση, οφείλει να εξηγήσει αν υπάρχει εναλλακτικό, κοστολογημένο σχέδιο διατήρησης δικτύου εξυπηρέτησης ή αν η φοβερή μνήμη της ΕΡΤ θα επισκιάσει και πάλι τη δημόσια συζήτηση.
Ο… αλεξίσφαιρος!
Hashtags: #ΕΛΤΑ #ΑντώνηςΣαμαράς #ΕΡΤ #ΔημόσιεςΥπηρεσίες #Αποκέντρωση #ΚοινωνικήΣυνοχή #ΔημόσιοΚόστος #GreeceNews
Διαβάστε ακόμη: Σαμαράς για ΕΛΤΑ: Η ξαφνική απόφαση για το κλείσιμο καταστημάτων πρέπει να επανεξεταστεί
