Ένας θεσμός που συνδυάζει την πειθαρχία με την ελευθερία, τη δουλειά με την ελπίδα και τη ζωή “μέσα” με την προετοιμασία για τη ζωή “έξω”. Αυτή είναι η φιλοσοφία των Αγροτικών Φυλακών στην Ελλάδα — ενός διαφορετικού μοντέλου σωφρονισμού που δίνει πραγματικές δεύτερες ευκαιρίες.
Επιμέλεια άρθρου Θανάσης Παινεσάκης…
Οι Αγροτικές Φυλακές λειτουργούν ως “ανοιχτές” δομές κράτησης, όπου οι κρατούμενοι εργάζονται καθημερινά σε αγροτικές, κτηνοτροφικές ή τεχνικές δραστηριότητες, αποκτώντας δεξιότητες και επανασυνδέοντας τη ζωή τους με την κοινωνία.
Από τον Βόλο μέχρι την Κρήτη – Τέσσερις φυλακές που συνεχίζουν να “ανθίζουν”
Σήμερα στη χώρα μας λειτουργούν τέσσερις Αγροτικές Φυλακές:
-
Αγυιά Χανίων, στην Κρήτη, μία από τις πιο γνωστές και ιστορικές,
-
Κασσαβέτεια Βόλου, με μακρά παράδοση στην αγροτική παραγωγή,
-
Τίρυνθα Αργολίδας, με εργασίες σε καλλιέργειες και θερμοκήπια,
-
Κασσάνδρα Χαλκιδικής, γνωστή για τη συμμετοχή κρατουμένων σε γεωργικά έργα.
Παλαιότερα, λειτουργούσαν έως και εννέα αγροτικές φυλακές, ωστόσο οι αυστηρότερες προϋποθέσεις μεταγωγής και η υποστελέχωση οδήγησαν στη συρρίκνωση του θεσμού.
Η εργασία ως “εισιτήριο” επανένταξης
Η καθημερινότητα στις Αγροτικές Φυλακές δεν θυμίζει σε τίποτα τις κλασικές εικόνες εγκλεισμού. Οι κρατούμενοι κυκλοφορούν ελεύθερα, εργάζονται στα χωράφια, στα στάβλα ή στα συνεργεία, ενώ ορισμένοι βγαίνουν και εκτός φυλακής για εποχιακές εργασίες.
Η εργασία λειτουργεί ως “κλειδί” επανένταξης — προσφέρει αυτοπεποίθηση, ευθύνη και μια πραγματική αίσθηση αξιοπρέπειας. Πολλοί κρατούμενοι δηλώνουν πως η παραμονή τους σε αγροτική φυλακή αποτέλεσε «το πιο καθοριστικό στάδιο αλλαγής» στη ζωή τους.
“Αυτοψία” στην Αγυιά Χανίων – Η ζωή πίσω από τα ανοιχτά κάγκελα
Η πρόσφατη εκπομπή «Αυτοψία» με τον Αντώνη Σρόιτερ στον Alpha άνοιξε τις πόρτες της Αγροτικής Φυλακής Αγυιάς Χανίων – είχαν προηγηθεί οι Πρωταγωνιστές του Σταύρου Θεοδωράκη το 2009 αλλά και το 2016 η εκπομπή της Ευτυχίας Πενταράκη στη Νέα Τηλεόραση Κρήτης – φέρνοντας το τηλεοπτικό κοινό σε επαφή με μια διαφορετική πραγματικότητα.
Ο δημοσιογράφος περπάτησε στους χώρους όπου οι κρατούμενοι εργάζονται, συνομίλησε μαζί τους και κατέγραψε ιστορίες ανθρώπων που προσπαθούν να χτίσουν μια νέα ζωή μέσα από τη δουλειά, τη συνέπεια και την πίστη στην αλλαγή.
Η εικόνα που παρουσίασε η εκπομπή —μια φυλακή χωρίς οπλισμένους φρουρούς, με ανθρώπους που καλλιεργούν τη γη, φτιάχνουν ψωμί ή φροντίζουν ζώα— αναδεικνύει την ουσία του θεσμού: πως η εμπιστοσύνη και η ευκαιρία μπορούν να έχουν μεγαλύτερη σωφρονιστική αξία από τα κάγκελα.
Διαβάστε ακόμη: Ο Σρόιτερ έκανε «Αυτοψία» στις φυλακές της Αγυιάς και βρήκε κρατούμενο που είχε παίξει στον Σασμό
Ένα μοντέλο που αξίζει να στηριχθεί
Παρά τα θετικά του, ο θεσμός αντιμετωπίζει προκλήσεις: ελλείψεις προσωπικού, υποδομών και μειωμένο ενδιαφέρον για μεταγωγές. Ωστόσο, οι ειδικοί συμφωνούν ότι η ενίσχυση των Αγροτικών Φυλακών μπορεί να αποτελέσει βασικό άξονα για έναν πιο ανθρώπινο, αποτελεσματικό και σύγχρονο σωφρονισμό.
Γιατί, τελικά, ο σωφρονισμός δεν μετριέται μόνο σε χρόνια ποινής, αλλά και σε χρόνια που δίνονται πίσω στην κοινωνία — ως παραγωγικοί, υπεύθυνοι πολίτες.
Οι Αγροτικές Φυλακές δεν είναι απλώς ένας θεσμός που “επιβιώνει”. Είναι ένας θεσμός που μπορεί —και πρέπει— να ανθίσει ξανά, δίνοντας νόημα στη λέξη “επανένταξη”.
Hashtags: #ΑγροτικέςΦυλακές #ΑγιάΧανίων #Αυτοψία #ΑντώνηςΣρόιτερ #Σωφρονισμός #Επανένταξη #ΔεύτερηΕυκαιρία #Εργασία #Κρήτη #Κοινωνία #ΑνθρώπινεςΙστορίες #Δικαιοσύνη
